Arnoldus Berthout Bac van Tylborch tot Baeschot

• Birth Notes
  • 
    http://kwartierenruimschoteloverakker.voorouders.net/person/37/i_I539/arnoldus-berthout-bac-van-tylborch-tot-baeschot
    
    http://genealogie-van-son.blogspot.nl/p/stamboom.html
    
    Arnt dictis BERTHOUT BAC (van TYLBORCH), Leenman Inthout. Geboren circa 1260 te Tilburg, overleden v13 9 1351, 1348 (Hans Bus), 1355 (Ivens). Berthout Bac van Tilborg woont met zijn gezin in 1312 op het leengoed Inthout (later ook Inthoven of Eijnthoven genoemd) gelegen bij Tilburg. In het leenregister van Strick (Rijks Archief Noord Brabant) wordt het leen als volgt beschreven: "Het leen geheijten tgoed teijnthoven oft tot Inthout, mitten toebehoirten tot westilborch ghelegen, groot tsamen in heijden, weijden en ackerlande omtrent 9 mudsaads lands aen dbroeck ghelegen met ter zeijden westweerts aen den ghemeijnen metter ander seijde noortwaerts aen de gemeijne straete item noch daertoe vier mudsaet lands aen dbroeck ghelegen met ter zijden westweert aen den ghemeijnen wech, die over Bacxdijk te Bekeweert ende wederomm vandaer te Tolborg weert gaet. Ene mitter ander zijden oistweert bij de erfenissen Hendrick Leijten kinderen. Ende daetoe noch een tiendelken tot Ghorp gheleghen van ene mudde rox, luttel min of meer'. Dit leengoed werd (dus) ongeveer begrensd door de huidige Tulpstraat, de Borneostraat, de Ringbaan Oost en de Pelgrimspad. Aan de Pelgrimspad herinnert nog de Enthovenseweg, die loopt van de Spoorlaan naar de Nieuwe Bosscheweg, tegenover de P.F. Bergmansstraat in Tilburg. De kern van Herdgang Loven te Tilburg is het Goet int Hout geweest, waarvan de oudste ons bekende vermelding voorkomt in het Brabants leenregister van 1312. De bewuste leenman was Arnoldus Berthout Back de Tilborgh.(bron: Latijnsboek, fol. 1v.).
    Uit het leenregister van 1355 (het Stootboek) blijkt dat het goed ca 24 hectare groot was en gelegen 't Eijnthoven oft tot Inthout, te plaatsen tussen de Pelgromsweg en de Oisterwijksebaan en tussen de voormalige Enthovenseweg en ongeveer het Wilhelminakanaal, huidige Armhoefse akkers. De naam Loven is hoogstwaarschijnlijk ontstaan uit Lohoven, een hoeve, grondstuk van 12 tot 20 hectare gelegen in een lo(o), een open plek in het bos. (Bron: J.R.O. Trommelen en M.P.E. Trommelen, Tilburgse toponiemen in de 16e eeuw, 1994, Hfst.12, Herdgang Loven).
    1301 mei 20   (Camps 615): afschrift: Laurens Volkart, ridder, oorkondt dat zijn broer, Jan Volkart, ridder, een jaarlijkse cijns van 6 pond te Udenhout, op hoeven in het bezit van de abdij Tongerlo en op hoeven die Jan dicti Bac de Boemale in achterleen heeft van de hertog, verkocht heeft aan de abdij Tongerlo, op voorwaarde dat de abdij hem, Laurens Volkart, jaarlijks een penning, genoemd ghewere, zal betalen op St. Thomas in Oesterwijc. De overeenkomst wordt door de hertog bekrachtigd met zijn zegel.
    In 1338 kocht hij 2 windmolens in Tilburg uit de goederen van de kinderen van wijlen Walterus Bac van Bomael.(Bron:blz 495 van Backx,(Th.Boeree).
    1334: Bij zijn zoon Walter vinden we in een akte hoe Arnoldus aan de Beemd de Crat komt: 5 februari 1334 "Abt Walter Bac en het convent van Tongerlo geven aan Bertout Bac van Tilborch een beemd, genaamd de Crat en geleghen te Tilburg in qualem de brouc tegen een jaarlijkse cijns van 18 oude franse groten op Lichtmis te betalen op de spijker te Tilburg. Ghedaen en gegheven int jaer ons Heeren doe men screef MCCCXXXIIII saterdaeghs na onder vrouwen dag voerscr." (bron: 's Hertogenbosch, bisschoppelijk archief, map Tilburg)(Becx 1978)
    In 1340 betaalt Arnoldus Berthout, alias Berthout Bac cijns voor zijn 'gemeijnt' De Brac, gelegen aan de calewiel (wiel=diepe ronde plas).Brac was turfveld.
    In 1351 voldoet dezelfde Arnoldus cijns voor zijn hofstede en wijngaard, gelegen bij Steenbeken en voor een zekere 'gemeint' bij Overvenne. Hij woonde vanaf 1334 in een beemd, genaamd de Crat in Tilburg. In 1351 voldoet dezelfde Arnoldus cijns voor zijn hofstede en wijngaard, gelegen bij Steenbeken en voor een zekere 'gemeint' bij Overvenne. Woonde vanaf 1334 in een beemd, genaamd de Crat in Tilburg.
    Gehuwd ca 1285 met (?) jnkvr. Elisabeth van der AA. (nader onderzoek nodig)
    Uit dit huwelijk:
    1. Hubrecht [Berthout] BAC, Abt van Tongerlo (1309 1333). Geboren v1281, overleden op 14 08 1333 te Tongerlo. Er wordt van Hubert (ook Huybrecht) Bac geschreven dat hij uit het geslacht van de Berthouts zou stammen. De voornamen Berthout (devoornaam Wouter was al aanwezig) en de naam Gudula/Gudelt/Gudelden zien we eveneens in enkele takken opduiken. Enkele vrouwelijke nakomelingen zien we in 1325 als begijn in het Belgische Diest.  Als hij identiek is met Abt van Tongerlo: Voordat Hubert in 1309 werd gekozen tot de 20e abt van de Norbertijner abdij van Tongerlo, thans gelegen in de Belgische gemeente Westerlo, was hij eerst proost. Met grote milddadigheid verleende hij hulp aan de noodlijdenden die in de jaren 1315 1316 hun toevlucht zochten tot de abdij. Hij werd vermoord in 1333 door zijn kamerdienaar en barbier en werd opgevolgd door zijn broer(?) Wouter Bac, die van 1334 1366 abt was van de Abdij van Tongerlo. Van Hubert Bac wordt geschreven dat hij abt was van Tongerlo (1309 1333). De allereerste keer dat Hubert Bac vermeld wordt als abt is echter het jaar 1317. 1317 januari 22 afschrift: Adolf van der Marck, bisschop van Luik heeft van de abt van Tongerlo, Huibrecht Bac, patroni ecclesiarum de Tilborch et de Enschit, het verzoek ontvangen beide kerken te verenigen en het bestuur in handen te geven van de pastoor van Tilburg daar de kerk van Enschot wegens gebrek aan inkomsten niet is staat is Reinerus, bestuurder van die kerk, overeenkomstig zijn stand te onderhouden. De bisschop vraagt de landdeken van Hilvarenbeek ter plaatse een onderzoek in te stellen naar de zielzorg, de lasten en de geldbronnen van de twee kerken, alle getuigen onder ede te verhoren en verslag uit te brengen aan de   officiaal van het bisdom Luik. Johannis de Tilborch et Reneri de Enschit, ecclesiarum rectorum.(bron:http://www.regionaalarchieftilburg.nl/tilburg/oorkonden uit midden-brabant voor 1418/literatuurlijst?task=view> Erens, regest 520).
    Er zijn Volgens Hans Vogels oudere vermeldingen van een Hubert als kanunnik van Tongerlo uit 1306 (zie ONB nr. 710, 711, 712) waarbij je onbewust al aan de toekomstige abt denkt in zijn eerste stappen als kloosterling van Tongerlo. De handelingen waarbij kanunnik Hubert zijn abdij vertegenwoordigde in 1306 zijn overeenkomstig de handelingen die in 1310 en 1311 proost Laurens namens de abdij van Tongerlo verrichte (ONB nr. 823, 833). Het lijkt me dat we in de kanunnik Hubert de proost van de abdij Tongerlo mogen zien, een functie waarin hij enkele jaren later opgevolgd lijkt te zijn door proost Laurens. De vraag die we ons mogen stellen is echter is kanunnik (1306) Hubert dezelfde persoon als de vanaf 1317 bekende Hubert Bac, broer van Arnt genaamd Berthout Bac ? Normaal gesproken valt er een progressie te constateren resulterend in een uiteindelijke bekroning als abt, tenzij er andere meer geschiktere kandidaten of betere kruiwagens voorhanden zijn die een verdere opstijging verhinderen. Een hernieuwde raadpleging van het Oorkondenboek van de Abdij Tongerloo (deel II) schept duidelijkheid. Er is vanaf 1311 een continue reeks vermeldingen waarin de abt van Tongerloo met de voornaam Hubert wordt aangeduid (Erens II vanaf nr.432, 1 mei 1311). Op 27 april, 4 en 14 mei 1316 wordt abt Hubert zelfs als Hubert van Tilborg/Thilborg/Thilborgh aangeduid (Erens II nr.499, 500, 502). Abt Hubert van Tilborch wordt vanaf 1311 met voornaam aangeduid. Omdat we in 1309 Henric Bac van Westilborch als zaakgelastigde van de abt van Tongerloo zien en op latere momenten van de abt ook andere Bac verwanten in die hoedanigheid zien is het er geen enkel bezwaar meer om voor hem de ambtsperiode 1309-1333 aan te houden. Hubert zien we vanaf 1306 als kanunnik van Tongerloo in waarschijnlijk al de taak functie van proost. Als minimumleeftijd voor een proost (van een kapittel) wordt een leeftijd van 25 gegeven (Klaversma, PSHAL  dl.CXXI  (1985), blz.11) zodat we aan abt Hubert een geboortejaar van uiterlijk 1281 mogen toekennen. (Vogels) (Bronnen: Oorkonden van Noord Brabant 690 1312; Oorkonden uit Midden Brabant voor 1418 periode 1300 1324; Oorkonden uit Midden Brabant voor 1418 periode 1325 1349
    2. Jan Aertz. BERTHOUT BAC (zie IX.20).
    3. Walter BERTHOUT BAC (v.TYLBORCH), ? Abt van Tongerlo (1333 1366), geboren circa 1293 (nog uitsluitsel nodig). Na de moord op Hubrecht als abt van Tongerlo (1333) wordt een Wouter Bac de nieuwe abt (1334 1366). In de Nassausche domeinarchieven in Den Haag wordt akte bewaard (nr. 57): "anno 1342. Wij, Kathaline van Liederkerke Vrouwe van Moersel maken cond alle luiten dat er bij de willen ende consent dat alle selke brieven, als Wouter Bac, abt van Tongerlo ondere hadden van Rasen weghen van Liederkerke, ons broeder, daar god hebbe sijne siele, sprekend van tweeduisend ponden ende parasisa der grote tornoien gerekend vore tien penningen ende een hellinc overlevere, her Hr.Janne van Wijfliet, here van Blaersfeld overlevere die vore geschrevene brieven Heer Willem van Duivenvoorde, gegeven inhet jaer ons Heren doemen schreef duizent driehondert twee en viertig des donderdags nae octaeve van de tiendage”; Wouter Bac wordt raadgever van hertogin Johanna van Brabant. In dank voor zijn diensten verwierf hij de helft van hogere jurisdictie in Heerlijkheid Tongerlo. Door dit recht kregen rechters van de abdij 'justitiele bevoegdheden bij criminele zaken'. (Bron: Jaargang 8. nr. De Heerlijkheid Herlaar (heemkundekring Herlaar, st.Michielsgestel), onderzoek in bron Monasticon Belge is gaande). Met name in de streek van Tilburg, Loon op Zand, Waalwijk ligt ook veel bezit van de abdij van Tongerloo. In 1309 wordt de uit Tilburg geboortige Hubert Bac abt van die abdij; hij wordt in 1334 opgevolgd door zijn eveneens uit Tilburg afkomstige neef Walter Bac. In 1353 werd hem het patronaatschap van de kerken van Haaren en van Moergestel toevertrouwd. De abdij van Tongerloo hing af van de Michielsabdij in Antwerpen* (bron: Monasticon Belge, tome VIII).
    4. Gudule BERTHOUT BAC (van TYLBORCH), geboren circa 1297, 1351 september 18   Tongerlo, charters 664. Jute weduwe van Aerts Wevers met haar zoon Aert en haar zwager Jan genaamd Henten Bole hebben ontvangen van juffrouw Gudelden zuster van wijlen Aerts genaamd Bertout Bac van Westilborch een huis met toebehoren gelegen binnen de vrijheid van Oisterwijk bij het erf van wijlen Berten genaamd van den Woude met nog een hofstad erbij. inden jaer ons Heren dusent dryehondert vijftech ende eene, tsondaechs na sente Lambrechts dach die bisscop ende mertelere was; Jacob Jacobs soen en Peter Judaes, schepenen in Oesterwijc.(Erens Koyen, regest 971. Zegel van : Jacob Jacobs soen en Peter Judaes.)
    5. Arnoldus BERTHOUT van TYLBORCH, geboren circa 1300, overleden circa 1349, 7 februari 1331: Charters van Abdij van Tongerlo (Ehrens regest 730): genoemd worden hier Hubrecht, abt van Tongerlo, zijn broer Arnoldus Berthout van Tilborch en Jan Ingramme van Oesterwyc.
    11 november 1331: Schepenen van Waalwijk oorkonden dat Diederik Denghe van Waalwijk heeft overgedragen aan Art diemen Heyt Bertoud Bac van Westilborch een jaarlijkse erfcijns van 40 zwarte schellingen op een hofstad. Ghegheven op sente merttens dagh die geleghen is en den winter doe men screef int jaer ons Heren duusent driehondert ende eenenderttech. (te innen op een woning in westtilburg) (Ehrens, regest 745).
    6. Arnoldusdr. BERTHOUT BAC (van TYLBORCH), geboren circa 1300. Gehuwd.
    7. Ghisebrecht Bac, Op 7/8, 8 en 8/9 april 1316 zien we een Ghyselbert genaamd Bac genoemd worden als broer van abt Hubert (Erens II nr.488, 491, 492). Ghisebrecht die men heet Bac van Tilborh zien we reeds eerder op 6 november 1315 optreden als zaakwaarnemer van abt Hubert. In deze oorkonde zien we zelfs Arnout Berthout getuigen achter zijn broer Ghisebrecht Bac (Erens II nr.477).
    
    

• Death Notes
  • 
    http://genealogie-van-son.blogspot.nl/p/stamboom.html

• General Notes
  • ook Ant Dictis Berthout Bac van Tylborch