Cornelis Claeszn van Brandwijk

• Birth Notes
  • 
    https://www.genealogieonline.nl/stamboom-familie-poort/I35017.php
    
    Gezin van Cornelis Claeszoon Brandwijk
    Hij is getrouwd met Dirkje Jan van den Hout.
    
    Kind(eren):
    
    Adriaentgen Brandwijk  1649-1687
    Cornelia Brandwijk  1656-1691
    Johanna Brandwijk  1658-1741
    Dingena Brandwijk  1660-< 1698
    Nicolaas Brandwijk  1662-1710
    Johannes Brandwijk  1665-????
    Dirkske Brandwijk  1668-????
    Cornelis Brandwijk  1672-1729
    
    Notities bij Cornelis Claeszoon Brandwijk
    ijn zoon was Cornelis (Claeszoon) van Brandwijck (1611-1703), geboren te Emmikhoven, die de gezegende leeftijd van 93 jaar bereikte. Hij was gehuwd met Dirksken Jan van den Hout uit Sprang wat een heel kinderrijke verbintenis bleek, waaruit maar liefst 11 kinderen werden geboren. Daarvan kwamen er kennelijk veel op relatief jonge leeftijd te overlijden, want toen 'Cornelis Clasen' op 20-6-1698 zijn laatste wil bij notaris Pieter de With in Gorinchem liet optekenen, verdeelde hij zijn bezit in zeven parten ten gunste van: Nicolaes, kind van Cornelia, Johanna, Cornelis, kind van Johannes, kind van Adriana, Dircxken.
    Van hem is in ieder geval bekend dat hij de navolgende functies bekleedde: drossaard van Hagoort, secretaris en rentmeester van Muilkerk (1673), secretaris van Munsterkerk (1695) en van Eethen en Meeuwen (1664) en ouderling van hervormde kerk. Vooral administratieve ambten dus. Bij zijn benoeming in Muilkerk volgde hij Jacob van Benschop op. Ambachtsheer ridder Laurens Busero liet in de akte omtrent Cornelis van Brandwijck optekenen: 'Soo is 't dat wy mits de goede getuijgenisse ons gedaen ende ons daaromme vertrouwende 't seynder nutheijt, bequaemheyt en getrouwicheijt gestelt hebben....'. Voor het schoutambt was hij een pacht van 12 gulden verschuldigd, terwijl voor het rentmeesterambt 'ter gagie van den 20e penninck' was voorzien.
    
    Bij zijn werkzaamheden kwamen ook best wel aansprekende zaken op zijn bureau. Zo vond Eimert van der Beek uit Meeuwen een verwijzing in de Haerlemse courant van augustus 1701 naar de verkoop van het kasteel van Meeuwen, nadat Philips Baron van Leefdael failliet verklaard was en waarbij Cornelis van Brandewijck als curator optrad. De publieke verkoop vond uiteindelijk plaats op 15 november 1701 in 's-Gravenhage in den Casteleny, met Diderik van Hemert, burgemeester van Heusden als koper.
    
    'Cornelis van Brandewijck, aengestelden Curateur by den Ed. Hove van Hollant in den verlaten Boedel van den Baron de Leefdael, Heer van Eethen en Meeuwen maekt bekent, dat de voorn: 2 Heerlijckheden met het Recht van hooge,lage en middelbare Jurisdictie, met verscheyde Achterleenen, Thienden, Molen, Vogelkooy, het vergeven der Ampten van Drossaert, Schouten, Secretatissen, Grifier, Dijckgraven, Heemraden, Predicanten, Schoolmeesters, het aanstellen van Burgermeesteren en Schepenen en meer andere Beneficien en een seer schoon Casteel en sijn Plantagien, Tuynen, Cingels, Grachten en Visscheryen tot Meeuwen, met verscheyde Landeryen, soo Bou- als Weylant, en Boomgaert, alles gelegen in den Lande van Heusden, te koop zijn: Iemant, gadinge daer in makende, adressere sig by de voorn. Brandewijck tot Meeuwen, die een yder goede Onderrichtinge sal geven: Men sal in't kort nader soo inde Courant, als by Biljetten, alle Omstandigheden met Tijt en Plaets van de Verkoping adverteren.
    Bron: Oprechte Haerlemse Dingsdaegse Courant, no 35, 30 augustus 1701
    
    Notaris en Procureur
    Tot de vele ambten van Cornelis Claeszoon van Brandwijk, die we voor het gemak met Senior zullen aanduiden, behoorde ook het procureurschap van Dussen-Muilkerk. Een procureur verleende vooral rechtskundig advies wat zeer winstgevend was en daarom gezocht. Door de ongeletterdheid van velen, die lezen noch schrijven konden, was de behoefte aan rechtskundige hulp groot, waarvoor de heren procureurs zich door hun cliënten duchtig lieten betalen. De gerechtskundige kwesties, vooral bij wanbetalingen, waren veelvuldig. Toen Van Brandwijk Sr. overleden was, daalde dan ook een stortvloed van sollicitanten naar het ambt van procureur op de hoofden van de 'Edele Agtbare Heeren Schout en Schepenen der heerlijkheid Dussen' neer.
    Het ambt legde Cornelis van Brandwijk Sr. kennelijk ook geen windeieren. In 1654 en 1664 leende hij in totaal 1.000 Carolus guldens aan Corstiaen Dingeman (bron: ORA Meeuwen, akte: 7 en 61) en ook in 1667 nog eens 400 gulden aan een andere schuldenaar met diens huis als onderpand. In 1664 werd hij door de leenheer van de Hofstadt Eemer te Drongelen verleijt met 3 morgen land te Meeuwen (bron: ORA Meeuwen, akte 65) in Oost-Hengmenge, strekkende van de kerk van Meeuwen zuidwaarts. Dit perceel ging na zijn dood over op zijn schoonzoon Henricus van der Hoeven. Volgens het ORA Meeuwen viel hem in 1664 een erfenis ten deel van de familie Van Gendt van een woning met erf te Meeuwen, 'daer oost naest belent is Goijert Huijbers; west de kerckendam; Suiden s heeren Strate; ende noorden het Kerckhoff' (bron: ORA Meeuwen 1663-1664, inv.nr.8, akten 59, 81, 84). Vermoedelijk heeft dit huis dus gestaan op het huidige grasveld tussen de kerk en de Dorpsstraat, ten westen van huisnummer 21.
    
    In 1699 liet een testament opmaken bij notaris P. de With in Gorinchem. Daarbij herriep hij eerder opgestelde laatste wilsbeschikkingen van 1680, 1695 en 1696. Zijn nalatenschap werd verdeeld in zeven gelijke parten, gemerkt A-G. Helaas zijn bij het testament geen omschrijvingen gevoegd van de zeven erfdelen, wel echter een opsomming van de erfgenamen, te weten: A: Nicolaas, de oudste zoon en schout van Muilkerk; B: de kinderen van 'Cornelia van Brantwijk saliger verwect bij Johannes Pistorius', secretaris van Dussen Munsterkerk; C: zijn - op dat moment - oudste dochter Johanna van Brantwijk gebuwd met Govert Verploegh; D: Cornelis van Brantwijk, proponent der H: theologie; E: De kinderen van 'Johannis van Brantwijk saliger verwect bij Dorethe Groenevelt'; F: de kinderen van Adriana van Brantwijk en G: [zijn dochter] Dircxen van Brantwijk, 'huijsvrou van Hendrik Verhoeven secretaris tot Capelle'. Voorst werden uit zijn niet verdeelde boedel de volgende legaten toegewezen:
    
    'Eerst een somme van vijfhondert gulden aan Johanna van Brantwijk sijn testateurs outste dogter en dat in consideratie van hare veel voudige getrouwe diensten aan hem testateur bewesen.
    Item en somme van vijftigh gulden aan Adriaantje Ariens van de Nieu Giessen.
    Item dertig gulden aan Govert Ariens van de Nieu Giesse.
    Item nog aan de voorn. Johanna van Brantwijk en Dircxen Brantwijk sijne dogteren:
    twee silvere kandelaars met een silver snuijter, een silver schenkbort, vier silver soutvaten, eenen silver mosterpot, een dosijn silvere vurken, 14 silvere lepels, een silver scheel op een kanne, ……de huijsraat en de meubele goederen soo linnen, wollen, als anders niets uijtgesondert, dog de havelijke goederen voor geen meubele te consideeren.
    item aan de kinderen van Johannes Pistorius een silver soutvat en een silver comme.
    Aande kinderen van Johannes van Brantwijk een hondert gulden aan gelt …….. daar en boven de selve kinderen vanden intresse van 500 gulden Car. d’welke sij ten tijde sijns testateurs overlijden aan desselfs boedel sullen sijn verschult.
    Aan Nicolaas van Brantwijk den bijbel met sijn testateurs swarten ende gecoleurde mantel.
    Aan Cornelis van Brantwijk alle t’verdere tot sijn testateurs lijve behoorende soo linnen als wollen, met een dosijn servetten en tafellaken ende daar en boven gelijke 2000 gulden als alle andere kinderen ten huwelijk genoten hebben'.
    Na zijn overlijden, in 1703, bleek alleen al de nalatenschap aan zijn zoon Nicolaas van Brandwijk van respectabele omvang met: 28 morgen en 400 roeden land alsmede een boedel die per saldo een contante waarde vertegenwoordigde van 4217.8.10 gulden. De legitieme portie van de andere zes erfgenamen (zie hierboven) was van dezelfde strekking en grootte.
    Daarnaast weten we dat uit het Leenregister Eethen en Meeuwen (archief Waalwijk) dat Cornelis op 16-3-1660 'Een mergen lands gelegen in de Hille op de achterste geer, daarnaast gelegen is de cloostererve tot Heusden etc. (1595)' had aangekocht. Na zijn overlijden ging het betreffende perceel over op zijn kleindochter Willemijna Stael en haar man Peter Janse Hagoort, die het later vermaakten aan de armen van Babilonienbroek.
    Cornelis Sr. zijn oudste dochter was Adriana (1649-1687) die achtereenvolgens in het huwelijk trad met (1670) Jacob van Benschop - rentmeester en secretaris van Dussen Muilkerk, (1675) Willem Adriaens Stael rooms-katholiek en schout en secretaris van Muilkerk en (1679) Jan Cornelisz van Tilburg/Tilborg, eveneens rooms-katholiek. Uit haar drie huwelijken werden een aantal kinderen geboren.
    Van een van die kinderen, Cornelia van Tilborg gehuwd met Johannes Pus, predikant te Giessen zullen we later nog horen als zij een rechtzaak voor het Hof van Holland aanspant tegen de erfgenamen van haar tante Johanna Verploegh-van Brandwijk omtrent de geldigheid van haar erfenis.
    Het uithuwelijken van Adriana gebeurde weloverwogen. Van Benschop bekleedde al invloedrijke ambten maar door haar tweede huwelijk met een Stael ontstond een familierelatie met dit toonaangevende bestuurdersgeslacht uit Dussen. Toen Adriana overleed hertrouwde haar derde man enkele jaren later met Anna Stael die weer de weduwe was van Hendrik Jacobsz Kievits de burgemeester van Broek. Eens te meer een bewijs van de zorgvuldigheid waarmee partners gekozen werden.
    
    Adriana had twee zussen Cornelia genoemd. De eerste Cornelia geboren in 1651 kwam al snel te overlojden. De tweede Cornelia (1656-1691) werd geboren in Meeuwen en overleed in Dussen. Zij trad in het huwelijk met Johan Pistorius, afkomstig uit Made, maar na zijn trouwen in 1686 in Dussen-Muilkerk tot burgemeester aangesteld en in 1701 tot secretaris van Munsterkerk. Tevens fungeerde hij in Dussen als kerkmeester en collecteur der verponding. Hij overleed in december 1730.
    
    Hun jongere zus Johanna (1658-1741) had wat meer tijd nodig om een geschikte partner te vinden. Ze trouwde in 1698 - als jongedochter, maar op 40-jarige leeftijd - te Meeuwen met Govert Verploegh. Mogelijk was deze Govert familie van Cornelis Verploegh uit Hellouw, die aldaar omvangrijke bezittingen had.
    Johanna liet op 22 augustus 1719 voor notaris B. Middelkoop testament opmaken waarin zij tot erfgenamen benoemde, de kinderen van haar broers en zus: Cornelis, Johannes en Theodora, met de aantekening dat de kinderen van Johannes de beschikking kregen over haar huis met zes hont land in Meeuwen. Kennelijk was zij op dat moment in goede doen gezien de talrijke legaten die werden uitgedeeld. Zo was maar liefst in totaal 11.100 Carolus guldens bestemd voor: haar broer Cornelis, nicht Anna van Benschop, Dingena Stael, Willemijna Stael, neef Cornelis van Tilburg, kinderen overleden Johanna van Tilburg, Theodora Pistorius (gehuwd Henricus Verploegh), de armen van de kerk van Meeuwen, Theodora van der Hoeven en Johanna van Brandwijk Cornelisdochter. Tevens werd in haar testament vastgelegd dat haar nicht Cornelia van Tilburg recht had op Johanna's erfenis verkregen uit de nalatenschap van haar broer Nicolaas.
    Toch werd ruim tien jaar lang gebekvecht over de nalatenschap van Nicolaas van Brandwijk ten gunste van zijn zuster Johanna van Brandwijk. Te beginnen vanaf februari 1743 met de aanstelling van de heer Willem Hoijer als procureur voor de gedaagde executeurs testamentair en de erfgenamen van Johanna, tot aan het vonnis op 20 november 1753 in deze zaak voor het Hof van Holland jegens eiseres Cornelia van Tilborg uit Giessen, weduwe van Petrus Pus predikant in het land van Altena en nicht van de erfgenamen van Johanna. Hierbij draaide het er om dat Cornelia van Tilburg de mening was toegedaan dat het (1/6de) deel van de erfenis van Nicolaas van Johanna aan haar toekwam, wat gezien het testamen van Johanna van 1719 niet onlogisch lijkt.
    Hun zuster Dingena (1660-<1698) was ook met een Pistorius getrouwd, maar dan met Adriaen Pistorius, broer van eerder genoemde Johan Pistorius, schepen in 1704 en collecteur der verponding in 1706 van Dussen-Muilkerk. Na het vroegtijdig overlijden van Dingena, hertrouwde hij met Cornelia Verhoeven uit Capelle.
    Weer een andere dochter, Dircxen (1668-1754), had een levenspartner gevonden in Henricus van der Hoeven, secretaris van ’s-Grevelduin en Nederveen-Cappelle.
    Al met al een treffend bewijs dat men slechts met enig succes naar de hand mocht dingen van huwbare dochters van de familie, indien de aspirant-bruidegom aan zekere maatschappelijke - en financiële welstandeisen voldeden.

• Death Notes
  • 
    https://www.genealogieonline.nl/stamboom-familie-poort/I35017.php